اسلام گرایی در کشورهای مختلف اشکال و صورتهای مختلفی دارد. به این معنا که طیفی از رویکردهای اصلاحی، انقلابی، سکولار، سوسیالیستی و آمیخته با عقاید سیاسی گوناگون با آن همراه شده است. کشور تونس یکی از کشورهای مهم اسلامی است که بررسی اسلام گرایی در آن به دلیل تجارب و تغییرات مختلف میتواند نکات قابل تأملی به ما ارائه کند. بر همین اساس، مقاله پیش رو در صدد است تا علل گرایش اسلام گرایی تونس به سکولاریسم سیاسی را با تمرکز بر جنبش النهضه بررسی کند. سؤالی که مطرح میشود این است که مهمترین دلایل گذار جنبش النهضه به عنوان نماینده اسلام گرایی تونس به سمت سکولاریسم سیاسی چیست؟ فرضیه مقاله این است که ریشه دار بودن سکولاریسم، خاصیت جنبشی بودن النهضه، تضاد گفتمانی و عدم تسلط گفتمانی اسلام گرایان در تونس و همچنین دسترسی به دموکراسی سکولار به عنوان الگوی در دسترس از جمله علل گرایش اسلام گرایی تونس به سمت سکولاریسم سیاسی از سوی النهضه است. نتایج پژوهش حاضر نشان دهنده آن است که خاصیت فرهنگی اسلام در جامعه تونس به عنوان بستر تحولات سیاسی و اجتماعی از یک طرف و در دسترس بودن الگوی سکولار و دموکراتیک به عنوان یکی از گفتمان های مؤثر در جامعه از طرف دیگر باعث شده تا اسلام گرایی تونس به جای در پیش گرفتن رویه انقلابی و ایدئولوژیک، به سمت تأسیس حزب سیاسی سوق داده شود. روش مقاله حاضر توصیفی ـ تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی و کتابخانه ای است و از چارچوب نظری جامعه شناسی معرفت مانهایم و گفتمان لاکلاو و موف به شیوه تلفیقی بهره برده است.
)