عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
چکیده
خاورمیانه به عنوان یکی از چالش های امنیتی رؤسای جمهور ایالات متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، از جایگاه و موقعیت ویژهای بین بازیگران منطقه ای، جهانی و حتی در رقابتهای بین المللی برخوردار بوده است. در دوران نظام دو قطبی، خاورمیانه به عنوان یکی از موضوعات ویژه در روند اختلافات دو قدرت برتر، مورد محاسبه قرار می گرفت. سطح روابط و چگونگی پیوند آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی با کشورهای خاورمیانه تابعی از روابط آن دو کشور و شرایط بین المللی بود. از این رو، در دوران نظام دو قطبی، بخشی از منازعات منطقه ای نیز دارای زمینه و بازتاب فرا منطقه ای بوده و این امر سبب شد که بحران خاورمیانه هر روز با ابعاد جدیدی از کشمکش و تعارض رو به رو شود، به گونه ای که حتی بر برخی موارد شتاب و توانایی نیروهای گریز از مرکز مانع از انجام توافقاتی گردید که در روند «مدیریت بحران» از سوی قدرتهای بزرگ مورد مذاکره قرار گرفته بود.
)