دانشیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی در دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
سرنگونی رژیم عراق که نشانه روشنی از تغییر نقشه سیاسی خاورمیانه است، پیامدهای کوتاه مدت و میان مدت مهمی برای ایران به همراه دارد؛ درک این پیامدها و گزینش راه حل های مناسب برای تامین منافع ملی، در گرو فهم واقع بینانه منافع خود و دیگر بازیگران سیاسی است. در مقاله حاضر که در قالب نظریه واقعگرایی تنظیم شده است، اهداف منطقه ای و بین المللی ایالات متحده و دلایل سقوط آسان و سریع رژیم عراق برشمرده شده و دورنمایی از خاورمیانه پس از صدام نیز ترسیم شده است. بر این اساس، تقابل امریکا- خاورمیانه ادامه خواهد یافت و مهمترین چالش ایران در شرایط نوین منطقه ای، سیاست این کشور در قبال اختلاف فلسطین و اسراییل خواهد بود. از این منظر، برای کاهش تهدیدات علیه ایران پیگیری تدوین استراتژی ملی مکتوب، توجه به کیفیت زندگی ایرانیان به عنوان ملاک تمامی سیاستگذاری های داخلی و خارجی، درک عینی تحولات منطقه ای و جهانی و طراحی یک استراتژی چندجانبه در قبال غرب ضروری است.