دانشجوی دکتری روابط بین الملل و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد قم
چکیده
روابط سیاسی ایران و اتحاد شوروی از اواخر دهه 1980 از دگرگونی و گسترش چشمگیری برخوردار گردید، در حالی که ایرانیان بنا به تجربه تاریخی و نگرش فرهنگی خود نگاه چندان مثبتی به شوروی نداشته اند. نکته مهم آن که تحول سیاست خارجی ایران در این زمینه ارتباط مستقیمی با مسئله فروپاشی کمونیسم در شوروی ندارد. بررسی عوامل مؤثر بر این دگرگونی در سیاست خارجی ایران نسبت به شوروی دستمایه مقاله حاضر قرار گرفته است. به نظر نویسنده، ایران کشوری ذاتا بین المللی است از این رو تامین منافع ملی آن در گروی ارتباط مستقیم و نزدیک با قدرتهای بزرگ خارجی است. با توجه به ایدئولوژی ضدآمریکایی نخبگان سیاسی ایران و نیز تصورشان از رقابت قدرتهای بزرگ و موضوع جنگ سرد، آنان چاره ای جز گسترش روابط با این کشور به عنوان یکی از دو بلوک قدرت نداشتند، به خصوص این که اقدامات اصلاحی گورباچف نیز موجب شده بود که نگرانی تاریخی ایران از همسایه شمالی خود کاهش یابد.
)