رژیم‌های کنترل صادرات: از تجارت آزاد تا شکل‌گیری تحریم‌های بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کاندیدای دکتری روابط بین الملل، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

امروزه این‌طور به نظر می‌رسد که در عصر جهانی شدن تجارت آزاد جابه‌جایی آزادانه انواع کالاها و فناوری‌ها را در بین کشورهای دنیا تسهیل کرده‌است و همه مردم جهان می‌توانند در هر نقطه‌ای که هستند به راحتی به انواع کالاها،خدمات و فناوری‌ها دسترسی داشته باشند اما این صورت ظاهری قضیه است و این روند شامل همه کالاها و تکنولوژی‌ها نمی‌شود به عنوان مثال فناوری فضایی به دلیل کاربرد دوگانه و حساسی که دارد به راحتی در بین کشورهای جهان مبادله نمی‌شوند زیرا به زعم کشورهای تولیدکننده، گسترش و جابه جایی آزادانه آن در جهان امنیت بین المللی را به مخاطر می‌اندازد بنابراین از دیدگاه این کشورها تجارت آزاد در عصر جهانی شدن در برخی مواقع در تضاد با امنیت ملی و بین‌المللی قرار می‌گیرد به همین دلیل باید به گونه‌ای در بین کشورهای جهان در جریان باشد که در امنیت دولت‌ها و مردم جهان اخلالی ایجاد نشود لذا دولت‌های مذبور با تنظیم رژیم‌های کنترل صادرات سعی می‌کنند تجارت آزاد را به گونه‌ای مدیریت کنند که همه کالاها و فناوری‌ها به راحتی وارد جریان تعاملات تجارت بین‌الملل نشود. لذا سوال پژوهش حاضر این است که چگونه رژیم های کنترل صادرات با کارکرد خود مانع شکل گیری تجارت آزاد در تعاملات بین‌المللی می‌شوند؟ به طور کلی رژیم‌های کنترل صادرات را می‌توان به عنوان چارچوبی برای تنظیم تجارت بین‌المللی و انتقال کالاهای حساس،حیاتی و فناوری‌های با کاربرد دوگانه تعریف کرد.

کلیدواژه‌ها