بازیگران رسمی قدرت سیاسی ایران (عصر پهلوی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پیدایش و نحوه فعالیت بازیگران رسمی صحنه سیاست معلول شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی درون جامعه ای است. بنابراین تاثیرگذاری گروه نخبه بر سیاست، به دلیل ترکیب شخصیتی و سنخ سازمانی خاص حکومت ها به نحوی است که فقط در چارچوب آن جوامع قابل تبیین می باشد. منظور این است که بازیگران سیاسی ایران معاصر در حقیقت شامل افرادی می شود که بنا به هر دلیلی در شرایط زمانی و مکانی جامعه سربرافراشته و از نظر سیاسی دارای شأن و مقام و قدرت فوق العاده ای شدند. بررسی کارکرد سیاسی پهلوی ها (پدر و پسر) از این نظر حائز اهمیت است که نظام نخبه گرایی قاجار را حفظ کردند و برای مشروعیت بخشیدن به اساس سلطنت از همان اصولی که در مقاله پیشین در مورد قاجار برشمردیم بهره گرفتند. این مقاله سعی دارد ضمن بررسی رفتار و کردار و ویژگی های بازیگران رسمی قدرت سیاسی که مبحثی بسیار مهم در جامعه شناسی سیاسی است، موضوعات زیر را مورد نقد و بررسی قرار دهد: 1. رابطۀ اجزای منظومۀ قدرت سیاسی با یکدیگر در 53 سال سلطنت پهلوی چگونه بوده است؟ 2. به چه صورت و تا چه حد رفتار و کردار نخبگان سیاسی بر فرهنگ سیاسی مردم تاثیرگذار بوده است؟ 3. ناکارآمدی و عدم پویایی بازیگران سیاسی چه عللی داشته است؟

کلیدواژه‌ها