مقاله حاضر با مروری بر آثار آلبرت حبیب حورانی (1993-1915)، به ویژه با تاکید بر سه کتاب او، نظراتش را که به گمان نگارنده مصداق چنین تناقضی نماهایی است به تحلیل می کشد. این سه کتاب عبارت است از: اندیشه عرب در عصر لیبرالی، اروپا و خاورمیانه، سرگذشت مردمان عرب. این کتابها نه فقط معرف او که پنجره ای به روی خودشناسی در منطقه است. آلبرت حورانی کیست؟ آثار او ذهن مشغول چیست؟ او در زندگی عملی خود چه نمونه ای از دانشوری و تمدن سازی را ارائه داد؟ مقاله حاضر بر اساس این پرسش ها شکل می گیرد و روند بحث بدین ترتیب هدایت می شود.
)