تمامی کشورهای خاورمیانه، هرکدام به نوعی درگیر مقولۀ هویت ملی هستند و این مسئله از زمان شکل گیری جغرافیای سیاسی جدید منطقه، در ابتدای قرن بیستم تاکنون ذهن نخبگان سیاسی کشورهای خاورمیانه را به خود مشغول کرده است. در مقاله حاضر، نویسنده با تمرکز بر دو دوره فروپاشی امپراتوری عثمانی تا جنگ دوم جهانی و جنگ سرد تا بحران نفتی دهه 1970م به بررسی نقش و اهمیت نیروهای فروملی، منطقه ای و فراملی در تحول روایتهای هویت ملی، در این منطقه پرداخته و در این مسیر از رهیافت تکوین گرایی بهره گرفته است. از این دید، فرایند تکوین هویت های ملی در خاورمیانه متاثر از تعامل متغیرهای یاد شده بوده است و دولتها به عنوان مهمترین بازیگر کوشیده اند از سطوح مختلف فروملی، منطقه ای و فراملی برای تقویت روایت مورد نظر خود استفاده کنند. البته تحولات ایران و ترکیه در دوره های مورد بررسی بیانگر آن است که بعضی از این سطوح گاه به عنوان تقویت کننده وگاه به عنوان تحدیدکننده فعالیتهای دولت عمل کرده اند. در نهایت، با توجه به وجوه مشترک کشورهای منطقه و نیز ویژگیهای خاص هر یک، نویسنده سه نوع روایت هویت ملی را در دوره اول (فروپاشی امپراتوری عثمانی تا جنگ جهانی دوم) و پنج نوع روایت را در دوره دوم (آغاز جنگ سرد تا دهه 1970 میلادی) شناسایی می کند.
)