بررسی پیامدهای فروپاشی بلوک شرق و تحولات ژئوپلیتیک دهه 1990 میلادی به ویژه آثار این تحولات در خاورمیانه همچنان در کانون توجه پژوهشگران مسایل منطقه قرار دارد. مقاله حاضر که در صدد بررسی آثار این دگرگونیها بر منافع و امنیت ملی ایران و تلاش برای شناخت محیط منطقه ای این کشور است این فرضیه ها را به آزمون گذاشته است:1. پس از فروپاشی شوروی، انقباض قلمرو نفوذ روسیه زمینه ساز انبساط قدرت آمریکا و موجب انطباق مرزهای ژئوپلیتیکی آمریکا با مرزهای جغرافیایی روسیه گردید؛ 2. انبساط فضایی آمریکا موجب محاصره فیزیکی ایران شده و در نهایت هزینه های امنیتی این کشور افزایش یافته است. به نظر نویسنده برای کاهش هزینه های امنیتی وضعیت فعلی ایران مناسب است که راهبرد اتحاد و ائتلاف در پیش گرفته شود.
)