چالش‌های سیاسی- اقتصادی و آزادسازی سیاسی در خاورمیانه عربی (از دهه 1990 به بعد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی و مطالعات منطقه‌ای شیراز

چکیده

فرایند دموکراتیزاسیون و آزادسازی سیاسی در خلأ شکل نمی گیرد، بلکه این فرایند تحت تاثیر بسترها و عواملی همچون چالشهای داخلی­- خارجی، جامعه مدنی، رهبران و نیروهای اجتماعی، سازمان های بین­ المللی غیردولتی، خواست افکار عمومی برای اصلاحات سیاسی و شکاف در نخبگان حاکم آغاز می گردد و احتمالا با وجود شرایط مطلوب این فرایند با موفقیت طی شده و به تثبیت و تحکیم می رسد. از نیمه دوم دهه 1980 به بعد، بیشتر کشورهای عرب خاورمیانه تحت تاثیر عواملی همچون رشد افکار عمومی، گسترش آگاهی های سیاسی- اجتماعی، شکاف نسلی و رشد شتابان جمعیت جوان، رشد بیکاری و تورم، پیدایش و گسترش نسبی نیروهای اجتماعی معترض و نارضایتی های گسترده سیاسی و اقتصادی، با چالشهای مهمی مواجه شده اند. در این نوشتار، نویسنده در صدد بررسی تاثیر چالش­های سیاسی – اقتصادی بر آزادسازی سیاسی اولیه در خاورمیانه عربی در دو دهه اخیر است.

کلیدواژه‌ها