استاد ممتاز علوم سیاسی و جامعه شناسی کالج برک بک (لندن)
چکیده
خیزش مدرمی یک سال اخیر در خاورمیانه عربی، بحث های جدی و بی پایانی را درباره ریشهها و روند این تحولات به دنبال آورده است. بخشی از این مباحثات درباره آن است که این خیزش مردمی چگونه آینده دولت ها و رژیم ها را تحت تاثیر قرار می دهد، آن هم در منطقهای که همواره دچار بحران بوده است؟! به گفته سامی زبیده، همه نتایج ممکن تحت تاثیر سرنوشت ایدئولوژ ی ها و جنبشهای مخالف اعم از - ملی گرایی، سوسیالیسم، سکولاریسم، اسلام گرایی، سلسله گرایی و مشروطهگرایی لیبرالی- است که چشم انداز سیاسی عربی را در ده ههای اخیر تحت سلطه خود درآورد ه اند. توصیف کلی وی از ظهور و سقوط این ایدئولوژی ها، تاریخچه پیچیده ای را نشان می دهد و حاکی از میزان چالش های موجود در برابر اصلاحات دموکراتیک است.