تحلیل سیاست خارجی روسیه در مقابله با گروه های تروریستی در سوریه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روابط بین‌الملل. گیلان. ایران

2 دکتری روابط بین‌الملل و مدرس گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان. ایران

چکیده

تروریسم تکفیری پدیده‌ای است که طی بیش از یک دهه اخیر سیاست خارجی کشورهای مختلف را تحت تاثیر قرار داده و آنها برای مقابله با این تهدید راهبردهای مختلفی را دنبال نموده‌اند. روسیه از مهترین کشورهایی است که در محیط‌های داخلی و خارجی با این تهدید روبرو است. با توجه به تابعیت روسی بسیاری از تروریست‌هایی که در سوریه و عراق فعالیت دارند، عمده نگرانی روسیه بازگشت آنها به سرزمین اصلی و تهدید امنیت ملی این کشور است. سوال اصلی مقاله این است که مهترین متغیرهای موثر بر سیاست خارجی روسیه در مقابله با تروریسم تکفیری در سوریه چیست و چگونه می‌توان آن را تحلیل نمود؟ یافته‌های مقاله حاکی از آن است که سیاست خارجی روسیه در مقابله با تروریسم تکفیری در سوریه در قالب سطح تحلیل داخلی (متغیرهای سطح تصمیم‌گیری) و همچنین سطح تحلیل کلان (متغیر نظام بین‌الملل) قابل تحلیل می‌باشد؛ بدین ترتیب که در این رابطه تحت تاثیر متغیرهای فردی، نقشی، سیاسی، اجتماعی و بین‌المللی قرار دارد. این مقاله در قالب روش توصیفی – تحلیلی به این موضوع پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


آدمی، علی و مهری آخرالدین. (1392)، «سیاست خارجی روسیه در قبال بحران سوریه: ریشه‌ها، اهداف و پیامدها (2012-2011)، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، 2، (22).
اصولی، قاسم. (1392)، واکاوی روابط ایران و روسیه در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی: فرصت‌ها، چالش‌ها و سازوکارهای بسط روابط، تاریخ مراجعه 12/04/1397، قابل دسترسی در: http://qafqaz.ir/fa/2398.
امیری، مهدی. (1394)، «همکاری‌های ایران و روسیه در حوزه نظامی و دفاعی؛ ترسیم چشم‌انداز پیش رو»، در چشم‌انداز روابط ایران و روسیه، حسین عسگریان، تهران: انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران.
برزگر، کیهان. (1394)، «روابط ایران و روسیه در پرتو بحران سوریه و مبارزه با داعش»، ماهنامه دیپلمات، 2 (9).
بزرگمهری، مجید و غلامرضا آزادی. (1391)، «مبارزه با تروریسم در فدراسیون روسیه»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی پلیس، شماره 10، تابستان.
پسندیده، سمیه. (1393)، «بررسی جریان وهابیت در فدراسیون روسیه؛ اهداف و انگیزه‌ها»، مرکز بین‌المللی مطالعات صلح.
حسینی، احمد. (1395)، قدرت نرم روسیه در عصر پوتین، سایت دیپلماسی ایرانی، تاریخ مراجعه به سایت 21/11/1396، قابل دسترسی در:  http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1959447.
حسینی‌تقی‌آباد، مهدی و علی کالیراد. (1394)، «سلفی‌گری افراطی در قفقاز شمالی؛ با تاکید بر مولفه‌های تاریخی، فرهنگی و سیاسی»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، (91).
دهقانی فیروزآبادی، جلال. (1396)، اصول و مبانی روابط بین‌الملل 2، تهران: نشر سمت.
دیپلماسی ایرانی. (1393)، مغز متفکر روسیه جدید کیست؟ تاریخ مراجعه به سایت: 13/01/1397، قابل دسترسی در: http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1938326.
زارع، صدیقه و حمید احمدی. (1395)، «تجدید حیات سیاسی شیعیان و کشمکش‌های فرقه‌ای-مذهبی در خاورمیانه»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 6، (19).
سهرابی، محمد. (1392)، «سیاست روسیه قبل و بعد از تحولات اسلامی در منطقه خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد، 23، (71).
سیف‌زاده، حسین. (1385)، اصول روابط بین‌الملل الف و ب، تهران: نشر میزان.
شاپوری، مهدی. (1393)، بحران اوکراین زمینه‌ها، بازیگران و پیامدها، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عابدی، مهدی. (1388)، «بازتولید بحران در ساختار امنیتی خاورمیانه: به سوی شناسایی یک ابر بحران»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، (1).
عابدی، عفیفه. (1394)، «رویکردهای سیاسی – امنیتی روسیه در دوران پوتین و جایگاه ایران در آن»، در چشم‌انداز روابط ایران و روسیه، حسین عسگریان، تهران: انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران.
کوشکی، محمدصادق و ابراهیم طاهری‌بزی. (1394)، «حضور روسیه در خاورمیانه در دوره پوتین؛ احیای نفوذ روسیه در کشورهای زیر نفوذ اتحاد شورووی»، فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی، 8، (1).
کولایی، الهه. (1394)، «عوامل موثر بر دگرگونی روابط روسیه با آمریکا در دوره دمیتری مدودیف»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 18، (4).
قاسمیان، روح‌الله. (1392)، کنکاشی در تحولات سوریه: ریشه‌ها، بازیگران و پیامدها، تهران: نشر وزارت علوم.
قربانی، فهیمه. (1392)، «مواضع روسیه در بحران سوریه»، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
میرمحمدی، مهدی و علیرضا خسروی. (1393)، مقدمه‌ای بر تحلیل سیاست خارجی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
نوری، علیرضا. (1389)، سیاست خارجی روسیه در دوره پوتین: اصول و روندها، تهران: دانشکده و پژوهشکده پیامبر اعظم (ص)- مرکز مطالعات راهبرد بین‌الملل.
نوری، علیرضا. (1394)، «بررسی امکان همکاری استراتژیک میان ایران و روسیه»، در چشم‌انداز روابط ایران و روسیه، حسین عسگریان، تهران: انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران.
واحدی، الیاس. (1394)، «همکاری ایران و روسیه برای حل مناقشات منطقه‌ای»، در چشم‌انداز روابط ایران و روسیه، حسین عسگریان، تهران: انتشارات موسسه ابرار معاصر تهران.
والاس، ویلیام. (1384)، «تعیین مرزهای سیاست خارجی»، در ماهیت سیاست‌گذاری خارجی در دنیای وابستگی متقابل دولت‌ها، جیمز باربر و مایکل اسمیت، ترجمه  حسین سیف‌زاده، تهران: نشر قومس.
هالستی، کی جی. (1384)، «عوامل داخلی و نتایج سیاست خارجی»، در ماهیت سیاست‌گذاری خارجی در دنیای وابستگی متقابل دولت‌ها، جیمز باربر و مایکل اسمیت، ترجمه حسین سیف‌زاده، تهران: نشر قومس.
هدایتی شهیدانی، مهدی و سجاد مرادی کلارده. (1393)، «مولفه‌های موثر بر سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری: تحلیلی چندسطحی»، فصلنامه آفاق امنیت، (23).
همت‌وویچ، رافیک. (1397)، «روندهای اصلی سیاست خارجی روسیه در دوران معاصر»، سخنرانی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان.
 
Baldoni, Giovanni. (2016), “A Theoretical Analysis of Russian Foreign Policy: Changes under Vladimir Putin”, E-International Relations Students, Sep 10.
Barrett, Richard. (2017), “Beyond the Caliphate: Foreign Fighters and the threat of Returns”, the Soufan Center, October.
Flangan, Stephen. J. (2013), “the Turkey-Russia-Iran Nexus: Eurasian Power Dynamics”, Center for strategic and International Studies, Washington Quarterly, winter.
Foreign Policy Concept of the Russian Federation, Approved by President of the Russian Federation Vladimir Putin on November 30, 2016. Available at: http://www.mid.ru/en/foreign_policy/official_documents-/asset_publisher/CptICkB6BZ29/content/id/2542248.
Geranmayeh, Ellie and Kadri Liik. (2016), “the new power couple; Russia and Iran in the Middle East”, European council on Foreign Relations.
Laruelle, Marlene. (2016), “How Islam Will Change Russia”, September 13, Available at: https://jamestown.org/program/marlene-laruelle-how-islam-will-change-russia/
Lazarev, Egor and Anna Biryukova. (2016), “are Russia's 20 million Muslims seething about Putin bombing Syria?” March 7, Available at: www.washingtonpost.com/amphtml/news/monkey-cage/wp/2016/03/07/are-russias-20-million-muslims-seething-about-putin-bombing-syria/
Levada Center. (2018),”is Russia moving in the right direction or this course is a dead-end?” Available at: https://www.levada.ru/en/ratings/.
Martinez, Brandon. (2016), “Why Does Israel Support ISIS?” available at: http://nonalignedmedia.com/2016/04/why-does-israel-support-isis.
Omelicheva, Mariya Y. (2009), “Russia’s Counterterrorism Policy: Variations on an Imperial Theme”, Perspective on Terrorism, Vol 3, No 1.
Putin, Vladimir. (2015), “70th session of the UN General Assembly, Vladimir Putin took part in the plenary meeting of the 70th session of the UN General Assembly in New York”, Available at: http://en.kremlin.ru/events/president/news/50385.
Reuters. (2015), “Syria air strikes push Putin's rating to new high: Russian state pollster”, October 22, Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin/syria-air-strikes-push-putins-rating-to-new-high-russian-state-pollster-idUSKCN0SG0SB20151022.
Rosenau, James. (1971), the Scientific Study of Foreign Policy, California: University of California.
Rosenberg, David, (2017), “Putin to Netanyahu: We won't rein in Iran”, August 29, Available at: http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/234703.
Selim Ozertem, Hasan, (2017), “Turkey and Russia: a Fragile Friendship”, Turkish Policy Quarterly, Volume 15, Number 4.
Sputnik news. (2016), “Five Russian Weapons Which Made Their Deadly Debut in Syria”, Feb 28, Available at: https://sputniknews.com/middleeast/201602281035491516-syria-russia-new-weapons.
Weir, Fred. (2015), “Is Russia's intervention in Syria a 'holy war'? Russian Orthodox Church: 'yes”, November 23, The Christian Science monitor, Available at: www.csmonitor.com/layout/set/amphtml/World/Europe/2015/1123/Is-Russia-s-intervention-in-Syria-a-holy-war-Russian-Orthodox-Church-yes