موازنه تهدید و اتحاد اعراب و اسرا ییل در برابر محور مقاومت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه یزد. ایران

2 دانشجوی دکترای روابط بین الملل دانشگاه اصفهان. ایران

چکیده

در سال های اخیر با توجه به شرایط جهانی و به خصوص تحولات منطقه ای، اعراب و اسراییل با نزدیکی به یکدیگر تلاش می کنند تا شرایط را در منطقه به گونه ای تغییر دهند که به تضعیف موقعیت و از دست رفتن موفقیت ها برای ایران و محور مقاومت منجر شود. بنابراین، سوال این است که دلایل برقراری روابط نزدیک میان اعراب و اسراییل علی‌رغم عدم اشتراک ایدئولوژیک چیست؟ به نظر می رسد اعراب و اسراییل در برابر تهدیدی مشترک در منطقه چون جمهوری اسلامی و محور مقاومت به ائتلاف تاکتیکی با یکدیگر روی اورده اند. در نتیجه مقاله می کوشد تا تحلیلی جامع از چگونگی شکل گیری محور عربی – عبری در منطقه ارائه دهد.. یافته های مقاله نشان می‌دهد که قدرت‌یابی محور مقاومت و در راس ان جمهوری اسلامی ایران با تلاش برای تغییر نظم منطقه ای به سود خود باعث شکل‌گیری تهدیدی مشترک در میان اعراب و اسراییل شده و انها را به سوی ائتلافی تاکتیکی با یکدیگر کشانده‌اند.

کلیدواژه‌ها


ابوالحسن شیرازی، حبیب الله و پارسا، رضا. (1391)، «ائتلاف سه گانه ایران، سوریه و حزب الله و تاثیر ان بر منافع امریکا در خاورمیانه»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره سوم، شماره 1.
احمدی، وحیده، (1393)، «رویکرد اتحادیه عرب به مسئله فلسطینی‌ها»، فصلنامه فلسطین، سال پنجم، شماره 23-22.
آجورلو، حسین. (1390)، «تحولات سوریه: ریشه‌ها و چشم اندازها»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال هجدهم، شماره 66.
آیتی، علیرضا. (1391)، عراق کانون تاثیرگذار، چاپ دوم. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
برزگر، کیهان. (1388)، «ایران و هلال شیعى: افسانه‌ها و واقعیت‌ها»، فصلنامه امنیت پژوهی، سال نهم، ش 30.
بوزان، باری و ویور، ال. (1388)، مناطق و قدر‌ت‌ها، ترجمه‌ی رحمان قهرمانپور، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
ترابی، قاسم. (13788)، «موازنه تهدید: موازنه قوا یا اتحاد با طرف تهدید کننده»، ماهنامه اطلاعات راهبردی، سال هفتم، شماره 74.
توتی، حسینعلی و دوست محمدی، احمد. (1392)، تحولات انقلابی بحرین و بررسی راهبردهای سیاست خارجی ایران در قبال ان، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 33.
جانسیز، احمد و دیگران. (1393)، «رویارویی ایران و عربستان در بحران سوریه»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال سوم، ش 12.
جاودانی مقدم، مهدی. (1391)، «ژئوپلتیک نوین شیعه در خاورمیانه و سیاست خارجی ایران»، فصلنامه ژئوپلتیک، سال هشتم، ش 2.
جمالی، جمال. (1386)، «هلال شیعی و هژمونی امریکا»، فصلنامه شیعه شناسی، سال پنجم، ش20.
حاجی یوسفی، امیرمحمد. (1388)، «هلال شیعی؛ فرصت‌ها و تهدیدها برای جمهوری اسلامی ایران، اعراب و امریکا»، دانش سیاسی، سال پنجم، ش1.
ذوالفقاری، ابوالفضل و پورمحمدی، مژده. (1394)، «تحلیل پیامدی جنبش‌های مردمی منطقه خاورمیانه از منظر گسترش شکاف مذهبی شیعه و سنی»، دو فصلنامه جامعه شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 3، شماره 7.
رجبی، سهیل. (1391)، «واکاوی جایگاه و نقش استراتژیک سوریه در مناسبات منطقه‌ای و بین المللی»، فصلنامه 15 خرداد، سال دهم، ش34.
رستمی، فرزاد و تارا، علیرضا. (1397)، «تحلیل روابط عربستان سعودی و اسراییل ‏ در سایه توافق هسته ای ایران»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره 7، شماره 2.
شادمانی، مهدیه و یزدانی، عنایت الله. (1397)، «دکترین اتحاد پیرامونی و امنیت اسراییل»، فصلنامه مطالعات سیاسی، دوره 10، شماره 40.
صادقی، سید شمس‌الدین و لطفی، کامران. (1394)، «تحلیل مواضع جمهوری اسلامی در قبال بحران سوریه»، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، سال ششم، ش1.
ضرغامی، برزین، شوشتری، سید محمدجواد و انصاری‌زاده، سلمان. (1391)، «ژئوپلتیک شیعه یا هلال شیعه (مبانی، اهداف و رویکردها)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 46، ش1.
عباسی، مجید و قیاسی، امیر و باباجانی پور، زهرا. (1392)، «راهبرد اتحاد پیرامونی رژیم صهیونیستی و نظریه موازنه تهدید در روابط بین الملل»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 27، شماره 1، صص 197-175.
لیتل، ریچارد. (2007)، تحول در نظریه‌های موازنه قوا، ترجمه غلامعلی چگینی زاده. 1389. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
مرادی، اسداله و شهرام‌نیا، امیرمسعود. (1394)، «بحران سوریه و امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال چهارم، ش 15.
مرادی، مهدی. (1395)، «نتانیاهو، متحد پنهان اعراب»، راستین انلاین. 5 مهر، 1395.
مشیرزاده، حمیرا. (1392)، تحول در نظریه‌های روابط بین الملل. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
میلتون ادواردز، بیورلی. (1390)، سیاست و حکومت در خاورمیانه، ترجمه دکتر رسول افضلی، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری بشیر علم و ادب.
نادری، احمد (1393)، « از ژئوپلیتیک دولت‌محور، به ژئوکالچر تمدن محور؛ خاورمیانه عرصه نبرد تمدن‌ها»، دو فصلنامه قدرت نرم، دوره 4، شماره 10.
نیاکویی، سیدامیر و ستوده، علی اصغر. (1394)، «ماهیت راهبرد عربستان سعودی علیه انقلاب اسلامی ایران در منازعات سوریه و عراق»، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال چهارم، ش17.
نیاکوئی، سید امیر و بهمنش، حسین. (1391)، «بازیگران معارض در بحران سوریه: اهداف و رویکردها»، فصلنامه روابط خارجی، سال چهارم، ش 4.
نیکو، حمید و سویلمی، مرتضی. (1396)، «جایگاه برنامه هسته‌ای ایران در دکترین امنیتی رژیم صهیونیستی»، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال دهم، شماره 37.
یوسف احمد، احمد. (1389)، پیامدهای جنگ در جهان عرب. در کتاب: پیامدهای جنگ اسراییل علیه لبنان (داخلی، منطقه ای و بین المللی). ویراستار: طاهره زارع زواردهی. ترجمه محمدرضا بلوردی و صغری روستایی، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه سازان نور.
 
 
AĞCA, Fehmi. (2013), "The Effect of Syria crisis on the transformation and Integration of the Middle East". Bilge Strateji 5(8): 95-117.
DassaKaye, Dalia and Jeffrey Martini (2014), The Days After a Deal with Iran Regional Responses to a Final Nuclear Agreement. (Accessed http://www.rand.org/pubs/perspectives/PE122.html).
Deeb, Marius. (2013), "Syria, Iran, and Hezbollah: The Unholy Alliance and Its War on Lebanon", Hoover Press, Vol. 640.
Fishman, Brian.  (2013), The Conflict in Syria An Assessment of US Strategic Interests, RAND Corp, New America Foundation.
Ibish, Hussein. (2015), Anxious Allies: The Iran Nuclear Framework in its Regional Context. (Accessed www.agsiw.org).
Inbar, Efraim. (2012), “The 2011 Arab Uprisings and Israel’s National Security”. Mideast Security and Policy Studies, No. 95.
Jervis, Robert.  (2008), Cooperation under the Security Dilemma, in: Richard K. Betts, Conflict after the Cold War, Argument on Causes of War and Peace. New York: Columbia University, third edition.
Kalout, Hussein.  (2015), The Geopolitics of the Arab World and the Comprehensive Nuclear Agreement. in: Iran and the Arab World after the Nuclear Deal: Rivalry and Engagement in a New Era. ( http://belfercenter.org/theiranproject).
Key, D. and Wehrey, S (2008), More Freedom, Less Terror? Liberalization and Political Violence in the Arab World. (Accessed http://www.rand.org).
Khashan, Hilal.  (2013), Hezbollah's Plans for Lebanon. Middle East Quarterly. (Accessed www.meforum.org/3534/hezbollah-lebanon).
Malka, H. (2016), U. S. -Israel Ties after the Agreement. Global Forecas, 33–35.
Mason, Robert.  (2014), Back to Realism for an Enduring U.S-Saudi Relationship. Middle East Policy: Vol. XXI (4).
Pawlak, P. (2016), Iran after the nuclear deal. European Parliamentary Research Service.
Sajadi, Amir. (1993), Iran's Relations, with Saudi Arabi, India Quarterly.
Sutherlin, John W.  (2013), The Syrian Dilemma: a U.S. led Invasion or a U.N. Sponsored Resolution, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 3 No. 1.
Walt, Stephen.  (1987), The Origins of Alliances, New York: Cornell University press.